Actieplan Luchtkwaliteit Utrecht
2009
Utrecht is een dynamische en groeiende stad. We onder- nemen, werken, recreëren, gaan naar school en ontmoeten elkaar. En daarvoor verplaatsen we ons. Met de auto, met de fiets en met het openbaar vervoer. Zonder mobiliteit ontmoeten we elkaar niet meer en staat de economische ontwikkeling stil. Door de groei van Utrecht neemt ook de mobiliteit toe. Daarmee vervuilen we de lucht, wat slecht is voor onze gezondheid en problemen oplevert voor mensen met ademhalings- moeilijkheden, voor kinderen en voor ouderen. Op een aantal plaatsen voldoet de lucht in Utrecht niet aan de Europese normen. Als dat zo blijft, moeten projecten als de ontwikkeling van het Stationsgebied, die wezenlijk zijn voor de toekomst van onze stad, worden stopgezet. Als we niet ingrijpen, zal het autoverkeer bovendien steeds meer vast komen te staan.
We moeten daarom een omslag tot stand brengen: meer reizen met het openbaar vervoer en de fiets om een deel van de groei van het autoverkeer op te vangen.
Wij nemen met dit Actieplan Luchtkwaliteit Utrecht (ALU) maatregelen om deze omslag te bewerkstelligen. We investeren de komende jaren fors in beter openbaar vervoer en meer mogelijkheden voor fietsers. We creëren een ring van P+R-voorzieningen aan de rand van de stad en in de regio. We willen automobilisten verleiden een andere keuze te maken door goede alternatieven te bieden. We zorgen dat in 2015 overal in Utrecht wordt voldaan aan de normen voor luchtkwaliteit. We pakken een aantal knelpunten in het autoverkeer aan, om de stad bereikbaar en leefbaar te houden. En we investeren in schone en duurzame mobiliteit.
Met het ALU willen we bijdragen aan:
• een bereikbare stad, waar bewoners schone lucht inademen
• een aantrekkelijke stad, waar mensen naar toe komen, waar bedrijven zich willen vestigen en waar mensen willen wonen
• duurzame groei.
Het ALU vormt de bijdrage van de gemeente Utrecht aan het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. In het ALU zijn de eerder genomen maatregelen verwerkt uit het ALU2006-2012 (hierna: ALU2006), dat het college op 2 september 2006 heeft vastgesteld.
Tussen nu en 2033 wordt bijna 1,5 miljard euro extra geïnvesteerd in schone lucht en een bereikbare stad.
Met dit actieplan:
• realiseren we een kwaliteitssprong voor het openbaar vervoer, onder meer door de aanleg van een tram naar de Uithof en hoogwaardig openbaar vervoer naar Overvecht
• geven we een impuls voor de fiets, door onder meer de kwaliteit van hoofdfietsroutes te verbeteren, de aanleg van fietsbruggen en –tunnels, door verkeerslichten uit te schakelen en door duizenden extra stallingsplaatsen te realiseren in de binnenstad
• leggen we P+R-terreinen aan langs de ring, maar ook verderop in de regio, en ontwikkelen we de stadsrand- P+R-terreinen tot OV-knooppunten
• zorgen we dat in 2015 overal in Utrecht aan de lucht- kwaliteitsnormen wordt voldaan, waarbij zo nodig knips worden aangelegd
• maken we van de Noordelijke Randweg een autoweg met ongelijkvloerse kruisingen
• pakken we knelpunten op een aantal toegangswegen naar de stad en de verdeelring aan
• nemen we maatregelen om de leefbaarheid en de verkeerssituatie in Utrecht West op termijn sterk te verbeteren
• stimuleren we schone en duurzame mobiliteit, onder meer door het verschonen van het gemeentelijk wagenpark.
Op 15 januari 2008 heeft het college het ontwerp-ALU vastgesteld en de resultaatverplichting op zich genomen er voor te zorgen dat in 2011 respectievelijk 2015 overal in Utrecht wordt voldaan aan de normen voor fijn stof en stikstofdioxide. In dat ontwerp-ALU zijn onderzoeks- vragen geformuleerd, aan de hand waarvan in de eerste helft van 2008 oplossingsrichtingen zijn onderzocht. In oktober 2008 heeft het college het Actieplan Lucht- kwaliteit Utrecht 2008 vrijgegeven voor inspraak. Een groot aantal bewoners en ondernemers heeft een ziens- wijze ingediend, tijdens één van de 11 inspraakbijeen- komsten of schriftelijk. Naar aanleiding van de ziens- wijzen heeft nader onderzoek plaatsgevonden. Tussen oktober 2008 en februari 2009 is bovendien een studie uitgevoerd naar maatregelen om de verkeerssituatie en de leefbaarheid in Utrecht West structureel te verbeteren. De resultaten van de inspraak en de studie Utrecht West zijn verwerkt in de versie van het ALU, die het college heeft vastgesteld op 17 maart 2009. In het voorjaar
van 2009 heeft inspraak plaatsgevonden over
het maatregelenpakket voor Utrecht West. Bovendien is naar aanleiding van het collegeprogramma Utrecht 2009-2010: ”Investeren en Doorpakken” een externe toets uitgevoerd naar de aannames die de grondslag vormen van de maatregelen uit het ALU en de effecten daarvan. In deze definitieve versie van het ALU zijn de uitkomsten van de inspraak over het maatregelenpakket Utrecht West en de externe toets verwerkt.
De belangrijkste wijzigingen zijn:
• we zien af van de knip in de Albatrosstraat, waardoor
de verkeersintensiteit op de ’t Goylaan op ongeveer het
huidige niveau blijft
• de knip in de Catharijnesingel wordt vervangen door
een inrichting die gericht is op bestemmingsverkeer, maar doorgaand verkeer niet geheel onmogelijk maakt
• we voeren de knip Paardenveld in, tenzij uit monitoring blijkt dat deze niet nodig is om in 2015 aan de lucht- kwaliteitsnormen te voldoen. Door deze knip is er geen doorgaand verkeer meer mogelijk tussen de Daalse- tunnel en de Weerdsingel
• knips worden zo aangelegd dat ze eenvoudig kunnen worden weggehaald wanneer ze niet meer nodig zijn voor de luchtkwaliteit
• we investeren in duurzame mobiliteit (met name elektrisch rijden).
Met het ALU geeft het college invulling aan het amendement van de Raad “GVVP deel 2” (kenmerk 2005/ A17), dat het college opdraagt aan de Raad een integraal visiedocument voor te leggen waarbij de gevolgen voor de luchtkwaliteit, de Wet luchtkwaliteit, bereikbaarheid en ruimtelijke planontwikkeling kernbegrippen zijn.
Het ALU bevat het beleidskader voor de aanpak van bereikbaarheid en luchtkwaliteit. Over de afzonderlijke maatregelen vindt nog besluitvorming op projectniveau plaats. Daarbij worden belanghebbenden betrokken en vindt nadere inspraak plaats.
Als bijlage bij dit ALU is een Toelichting en onderbouwing gevoegd, waarin nader wordt ingegaan op de maatre- gelen uit het ALU die er op gericht zijn te zorgen dat we in 2011 respectievelijk 2015 voldoen aan de normen voor fijn stof en stikstofdioxide. Deze maatregelen worden ingebracht in het NSL. In de rapportage worden de uitge- voerde onderzoeken, de maatregelen en de effecten toegelicht en onderbouwd.
Het college van Burgemeester en Wethouders