Advies voor een bio-energie visie in de provincie Utrecht
3 augustus 2011
Aanleiding
De Provincie Utrecht heeft de ambitie om in 2040 klimaatneutraal te zijn. Ook wil de provincie de energievoorziening op een meer zelfstandige wijze invullen, door eigen productievoorzieningen en de reductie van import.
Biomassa, als een bron van duurzame energie, kan hierin een rol spelen. In de aanloop naar deze visie is daarom door Ecofys, in opdracht van Provincie Utrecht, een studie uitgevoerd in 2011 naar het potentieel van de vrijkomende biomassastromen binnen de provincie, om bij te dragen aan eigen duurzame energieproductie.
Het optimaal benutten van biomassa is een belangrijke schakel in de transitie naar een duurzame economie. Aangezien biomassa vaak een afvalbron is, wordt met optimaal bedoeld dat biomassa zoveel mogelijk duurzaam en nuttig wordt toegepast of wordt hergebruikt als groene grondstof. Als dat niet mogelijk is, wordt het gebruikt voor de opwekking van duurzame energie. Het toepassen van biomassa(reststromen) in de energieketen biedt, naast een bijdrage aan de klimaat- en energiedoelstellingen, ook kansen voor versterking van de (landbouw)economie.
Biomassa toepassen voor energie heeft echter gevolgen voor gebruik van ruimte binnen de provincie. Met het oog op de aankomende nieuwe Structuurvisie is nu het moment om gebruik van ruimte voor biomassaprojecten een plek te geven in de ruimtelijke ordening.
Als provinciale overheid zijn de middelen voor de provincie Utrecht beperkt om de duurzame inzet van biomassa te bevorderen. Zij kan niet zelf investeren in installaties, en kan geen additionele beperkingen opleggen die in strijd zouden zijn met doelstellingen en wetgeving op landelijk en Europees niveau. De provincie is dan ook op zoek naar wat wel in haar invloedsfeer valt om de ontsluiting van het biomassapotentieel in de provincie te stimuleren.
Doel van dit document
Voornaamste doel van dit document is om de Provincie Utrecht inzicht te geven in de volgende vraag:
Op welke wijze kan het biomassapotentieel in de provincie Utrecht op een duurzame wijze economisch rendabel ingezet worden, wat is hiervan de ruimtelijke consequenties en hoe kan de provincie aan deze ontsluiting.
Voortbouwend op het werk gedaan in de potentieelstudie en door middel van een reeks workshops, discussiebijeenkomsten, en literatuuronderzoek met de provincie en belanghebbenden (stakeholders) uit de markt, is Ecofys tot dit advies voor een bio- energie visie in de provincie Utrecht gekomen.
Dit document vat de belangrijkste informatie uit de bijeenkomsten en onderzoekswerk van Ecofys samen:
• de huidige situatie in de provincie voor wat betreft energie en ruimte;
• het beschikbare biomassapotentieel binnen de Provincie;
• de mogelijke inzet ervan op verschillende toepassingsgebieden;
• hoe duurzaamheid in de toepassing van biomassa gegarandeerd kan worden;
• welke marktbarrières er momenteel ervaren worden door bedrijven;
• andere randvoorwaarden waarmee rekening moet worden gehouden kijkend naar de doelstellingen en ander beleid van de Provincie;
• welke intenties en principes de Provincie kan hanteren om biomassa te ontsluiten;
• de mogelijke rollen van de Provincie;
• en waar de grootste kansen liggen op korte termijn in de provincie.
Wij adviseren de Provincie dit document te gebruiken als leidraad voor het toetsen van de inpasbaarheid van individuele biomassaprojecten in de provincie, en voor het opstellen van acties en uitvoeringsprogramma’s van de provincie ten behoeve van versnelling. De visie sluit zo veel mogelijk aan bij bestaande beleidsdocumenten van de provincie zoals de Landbouwvisie en het energiebeleid, en schrijft toe naar mogelijke input voor de op te stellen nieuwe Structuurvisie.
Om de visie zo robuust mogelijk te maken, is ons advies opgebouwd uit een aantal gedeelde principes omtrent het gebruik van biomassa (op basis van de discussies in workshops), en een aantal prioriteiten die de Provincie zou kunnen stellen op weg naar realisatie van projecten. Hiermee kan een visie op hoofdlijnen worden uitgewerkt door de Provincie, die kan worden bijgesteld en aangevuld op basis van toekomstige ontwikkelingen.bijdragen?