Beleidsnota Volkstuinieren in IJsselmonde 2009-2014
19 februari 2009
Vanuit de historie zijn volkstuinen ontstaan omdat veel mensen in de grote steden geen tuin hadden en toch behoefte hadden aan een 'eigen' stukje recreatiegrond. De overheid heeft destijds complexen aangelegd waar bewoners tegen een zeer gereduceerd tarief de mogelijkheid werd geboden een stuk grond te huren. Het waren dus van oorsprong 'tuinen voor het volk'.
Anno 2009 worden de meeste volkstuincomplexen die destijds zijn ontstaan nog steeds op dezelfde manier ingericht en verhuurd aan stadsbewoners. De vraag is echter in hoeverre deze complexen ook nu nog voorzien in de behoefte uit de samenleving en of de beleidsmatige en beheersmatige verantwoordelijkheid van deze complexen op de juiste wijze door de deelgemeenten wordt ingevuld.
De Rotterdamse Rekenkamer heeft op 6 juli 2006 het rapport "Vergeet-mij-nietjes aan de Maas" uitgebracht, waarin zij m.b.t. het volkstuinenbeleid van de gemeente Rotterdam de volgende hoofdconclusies hebben getrokken:
1. De formele verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden rond volkstuinen is duidelijk.
2. Beleid voor volkstuinen is de afgelopen dertig jaar vooral tot stand gebracht door de bestuurslaag die er sinds 1987 niet meer over gaat: de stad (B&W en de gemeenteraad). Een groot deel van het beleid is bovendien niet uitgevoerd.
3. Deelgemeenten hebben nauwelijks eigen beleid voor volkstuinen ontwikkeld. Volkstuinen zijn voor hen daarmee vooral een zaak van beheer.
4. Deelgemeentenvoerenhetbeheervandevolkstuinenzonderdedaartoebenodigdeinformatie.Dit geldt in het bijzonder voor de vaststelling van de tarieven (met uitzondering van de deelgemeenten Noord en Prins Alexander) en voor het groot onderhoud (met uitzondering van Prins Alexander). De daarbij genomen besluiten kunnen aan derden, waaronder volkstuinders, onvoldoende helder worden verantwoord.
De Rekenkamer heeft vervolgens de volgende aanbevelingen meegegeven voor de deelraad en het dagelijks bestuur:
1. Doeeenuitspraakoverhetnutendenoodzaakvan(deel)gemeentelijkvolkstuinenbeleid.Doeindit verband een uitspraak over de vraag of 'volkstuinen' beleid gemaakt dient te worden, of dat de deel-gemeente de maatschappelijke functie van volkstuinen vooral faciliteert (beheer).
2. Formuleer, indien er beleid gemaakt dient te worden, ofwel afzonderlijk volkstuinenbeleid ofwel laat volkstuinenbeleid expliciet onderdeel zijn van breder beleid (bijvoorbeeld recreatiebeleid). In het laatste geval dienen de doelen voor volkstuinen daarbinnen gespecificeerd te worden.
Op basis van bovenstaande heeft het Dagelijks Bestuur besloten:
• Een startnotitie te ontwikkelen die uiteindelijk moet leiden tot een beleidsnota.
• Per 2007 SenR opdracht verlenen om bij de jaarrapportages per volkstuincomplex een overzicht te leveren van de gerealiseerde baten en lasten ten opzichte van vorig jaar en van het budget.
Naar aanleiding van dit Rekenkamerrapport en de besluiten die het DB in dit kader heeft genomen, is de deelraad op 4 januari 2007 geïnformeerd. Vervolgens is in de commissievergadering van MEO&W op 11 september 2007 een aantal discussievragen voorgelegd en besproken. Dit heeft geleid tot een plan van aanpak waarbij als eerste een werkbezoek werd afgelegd op een van de volkstuincomplexen in februari 2008. Vervolgens werd een startnotitie volkstuinenbeleid aangeboden aan de commissie MEO&W op 17 juni 2008.Voorliggend document is de definitief uitgewerkte beleidsnota 'Volkstuinieren in IJsselmonde 2009- 2014'.
Deze beleidsnota omvat vier hoofdstukken, waarbij hoofdstuk 1 ingaat op de huidige situatie. Vervolgens wordt in hoofdstuk 2 beschreven in hoeverre de deelgemeente zich louter zou moeten richten op beheersmatige taken of dat zij ook een beleidsmatige (vernieuwende) verantwoordelijkheid heeft. In hoofdstuk 3 worden de belangrijkste beleidsuitgangspunten m.b.t. volkstuinen in IJsselmonde overzichtelijk samengevat en tenslotte worden in hoofdstuk 4 de financiële consequenties belicht.
De hieruit voortvloeiende actiepunten en beleidsmaatregelen zullen, afhankelijk van de inhoud, primair door Rotterdam Vastgoed in samenwerking met de Rotterdamse Bond voor Volkstuinders en de volkstuinverenigingen zelf uitgevoerd worden of in gezamenlijkheid tussen stad en deelgemeenten vormgegeven moeten worden.