Bijzonder inventariserend onderzoek Erosie van asbestdaken

In opdracht van de provincies Overijssel en Gelderland hebben Geofox-Lexmond bv en Eelerwoude bv, als onafhankelijke adviesbureaus1, een bijzonder inventariserend onderzoek uitgevoerd naar de erosie van asbesthoudende daken.
De aanleiding voor het uitvoeren van een onderzoek naar de erosie van asbesthoudende daken en de eventuele bodembelasting door eroderende asbesthoudende daken is meervoudig:
- De mate van vóórkomen: de aanwezigheid van circa 135 miljoen m2 asbesthoudende daken en asbesthoudende gevelbeplating in Nederland (zie figuur 1).
- Het voortschrijdend inzicht in de risico’s van asbest (rapportage gezondheidsraad 2010).
- De degeneratie van asbesthoudend materiaal. Door de ouderdom en kwaliteit van de asbestdaken (>20 jaar) en de verwachte toenemende bijdrage van asbestdaken aan de achtergrondconcentratie asbestvezels in de buitenlucht, verbied het beleid de aanwezigheid van asbestdaken vanaf 2024.
- Het spanningsveld tussen de ‘focus op het zichtbare’ en ‘risico(perceptie) van het onzichtbare. De nadruk ligt bij de huidige (uitpandig georiënteerde) asbestonderzoeksprotocollen op zichtbaar asbest; analyse van de (hoogrisico) respirabele fracties is beperkt.
- De actiebereidheid en het ontwikkelingsinitiatief hieromtrent. Stimuleringsprogramma’s vanuit centrale en decentrale overheden om asbesthoudende daken te saneren (al dan niet gekoppeld aan het stimuleren van zonnepanelen).
- Voortschrijdend inzicht in (secundaire) verspreiding. Uit diverse studies (bijv. Geofox- Lexmond, TNO) blijkt dat via secundaire besmetting, waaronder de ‘inloop’ van asbestvezels die op het maaiveld als gevolg van eroderende daken aanwezig kunnen zijn, concentraties in woningen substantieel kunnen toenemen.

Het doel van het onderzoek is om na te gaan wat de aard en omvang is van het vóórkomen van respirabele asbestvezels aan en in het (onverharde) maaiveld, ter plaatse van de afwatering van dakgootloze asbesthoudende daken (zie figuur 2). Hoewel de vezelneerslag op verhard oppervlak en de afzetting in dakgootsediment eveneens relevant zijn, vallen deze buiten de scope van onderhavig onderzoek.
Het onderzoek dient tevens bij te dragen aan (indien relevant) een gedegen basis voor de effectieve en efficiënte sanering van de afwateringszone’s in combinatie met de asbestdaken. Dit opdat, mits verantwoord, niet elke afwateringszone van alle opstallen met asbestdaken (#=700.000 in Nederland) individueel onderzocht behoeven te worden.

Het onderzoek is uitgevoerd op twintig locaties in de provincies Gelderland en Overijssel.
Voorafgaand aan het veldwerk zijn gegevens verzameld over de leeftijd, afwatering en verwachte materiaalsamenstelling van de daken. De resultaten van het vooronderzoek en de onderzoeksopzet zijn in Hoofdstuk 2 van dit rapport opgenomen. Verder komen aan de orde: de werkzaamheden en resultaten (Hoofdstuk 3), data analyse en interpretatie (Hoofdstuk 4) en tenslotte conclusies en aanbevelingen (Hoofdstuk 5).

Terug naar bibliotheek