Geen vuiltje aan de lucht
21 juni 2011
Inleiding
Utrecht voert al vele jaren een luchtkwaliteitsbeleid, voortvloeiend uit Europese regelgeving en de Wet milieubeheer. Sinds 2009 voeren gemeenten lokale maatregelen uit in het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). In het luchtkwaliteitsbeleid en het NSL staan de normen van de Europese Unie voor de uitstoot van fijn stof en stikstofdioxide centraal. Deze normen bestaan uit grenswaarden waaraan de concentraties fijn stof en stikstofdioxide respectievelijk medio 2011 en begin 2015 minimaal moeten voldoen.
De Rekenkamer Utrecht deed in de periode september 2010 - maart 2011 onderzoek naar het maatregelenpakket dat de gemeente Utrecht inzet om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren. Met het onderzoek wil de Rekenkamer inzicht bieden in de mate waarin de gemeente Utrecht het maatregelenpakket volgens planning uitvoert en of zij de doelen van het luchtkwaliteitsbeleid (naar verwachting) bereikt.
Het onderzoek is een samenwerkingsproject met de rekenkamers van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. De G4-rekenkamers voerden het onderzoek gelijktijdig uit op basis van een onderling afgestemde onderzoeksaanpak. Dit biedt een mogelijkheid voor handreikingen op basis van vergelijking en goede praktijkvoorbeelden van beleid.
Onderzoeksvragen en normenkader
In het onderzoek zijn drie hoofdvragen geformuleerd:
1. Wat zijn de maatregelen en de beoogde resultaten van de betrokken gemeenten
gericht op het verbeteren van de luchtkwaliteit? Zijn deze goed onderbouwd en
samenhangend, en wordt de raad hierover voldoende geïnformeerd?
2. In hoeverre komen de (meest belangrijke) maatregelen volgens planning tot
uitvoering, stellen de betrokken gemeenten vast of de maatregelen tot het beoogde resultaat leiden, worden de maatregelenpakketten naar aanleiding van nieuwe inzichten en bereikte resultaten bijgesteld en wordt de raad over bovenstaande aspecten voldoende geïnformeerd?
3. Wat zijn succes- en faalfactoren bij de uitvoering en voor het bereiken van de beoogde resultaten van de maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit?
Voor het beantwoorden van de eerste twee onderzoekvragen hebben de G4- rekenkamers een normenkader opgesteld om het beleid en de uitvoering aan te toetsen. Deze normen zijn opgenomen in bijlage 1 van het onderzoeksrapport.
De derde onderzoeksvraag is beschrijvend van aard; hierbij zijn geen normen gehanteerd.