Kansen voor Ondiepe Geothermie voor de glastuinbouw
27 juni 2012
Geothermie is voor de meeste tuinbouwondernemers te duur om als energievoorziening te dienen. DNV KEMA Energy &Sustainability, IF Technology en DLV glas & energie hebben daarom onderzoek gedaan naar mogelijkheden om warmte te gebruiken uit ondiepere lagen. Deze vorm van bodemenergie heet ondiepe geothermie, afgekort tot OGT. In tegenstelling tot diepe geothermie is ondiepe geothermie op kleinere schaal toepasbaar, mogelijk ook voor individuele kwekers. OGT kan in combinatie met de bestaande verwarmingsinstallatie worden ingezet maar met een duurzamer resultaat. Omdat ondieper wordt geboord zijn de boorkosten en de financiële risico's lager.
Inpassing ondiepe geothermie in kasverwarming
Om de bestaande kasverwarmingsinstallatie te optimaliseren en te verduurzamen zal aanvullend warmte geleverd worden door middel van een warmtepomp in combinatie mei ondiepe geothermie (OGT). De WKK levert warmte en elektriciteit tijdens de basislast. Gedurende pieklast wordt voor de warmtelevering aanvullend de warmtepomp (wp) ingezet. De bestaande ketel wordt optioneel ingezet tijdens pieksituaties. De bronwarmte voor de hoge-temperatuur-warmtepomp wordt onttrokken aan het grondwater via de onttrekkingsput
van de OGT. De onttrekkingsput het grondwater bedraagt circa 15- en wordt middels een warmtewisselaar overgedragen warmtepomp. De bronwarmte vervolgens met een warmtepomp opgewaardeerd naar 45°C (35°C in Na warmteoverdracht wordt het afgekoelde grondwater via de infiltratieput geïnfiltreerd in de formatie.
van 35°C aan de wordt HNT).
De conclusie van dit onderzoek: hoewel de kostprijs fors hoger is dan kasverwarming met WKK/ketel, is het toekomstperspectief positief. Met name de locatie is daarbij bepalend. Het blijkt dat de grootste potentie voor ondiepe geothermie te vinden is in de grondlaag Formatie van Maassluis. Ook van doorslaggevend belang zijn de boorkosten. Dieper boren naar een hogere temperatuur blijkt niet automatisch te leiden tot de locaties met de meeste potentie. Ondiepe geothermie kan bij stijgende gasprijzen en innovaties zoals Het Nieuwe Telen (HNT), een rol krijgen in verwarming van kassen. Ook bieden subsidies zoals SDE(+) en EIA mogelijk extra kansen. En als meer bekend wordt over de ondergrond, kan dat wellicht leiden tot soepelere veiligheidsvoorschriften. Eerder werden deze opgeschroefd ten gevolge van bijvangsten van olie en gas bij bestaande geothermieprojecten. Dit betekende tot nu toe een kostenverzwaring.
Vooral voor Het Nieuwe Telen
Ondiepe geothermie lijkt met name interessant voor kwekers die al energiebesparende maatregelen toepassen voor Het Nieuwe Telen (HNT). Dit vanwege de inzet van laagwaardigere warmte en reductie van CO2-gebruik. En door een lage temperatuur-net (als onderdeel van HNT) is 6% prijsreductie op ondiepe geothermie te behalen. Daarnaast hangt het succes af van de capaciteit van de geothermische bron (debiet en temperatuur) en de warmtevraag van de kweker. Verder is het aantal draaiuren van belang. Er is een case doorgerekend met 5.000 vollasturen. Een toename tot 7.000 vollasturen per jaar, maakt ondiepe geothermie in combinatie met een warmtepomp bijna concurrerend bij de huidige gasprijs. Tot slot kan door een lagere CO2-inzet indien de teelt dit toelaat - tot € 0,09 per aardgasequivalent worden bespaard. Hierdoor komt voor OGT de business case dicht bij de € 0,29, wat op dit moment de breakevenprijs met gas is. 'Kansen voor Ondiepe Geothermie voor de glastuinbouw' is uitgevoerd in het kader van het programma 'Kas als Energiebron' en wordt gefinancierd door SKB, het Productschap Tuinbouw en het ministerie van EL&I. Voor de studie is een klankbordgroep samengesteld met verschillende glastuinders.