Meerwaarde van lokaal hout
27 november 2018
Amsterdam is een grote stad maar evenwel ook een stad met veel groen. De gemeente heeft meer dan 300.000 bomen in haar beheer. Dat betekent automatisch dat jaarlijks bij regulier onderhoud, bij kap voor projecten en door stormschade enkele duizenden bomen vrij komen. De ‘Bomenverordening 2014’ omschrijft een boom als volgt in artikel 1:
b) boom: een houtachtig, opgaand gewas, zowel levend als afgestorven, met een omtrek van de stam van minimaal 31 centimeter op 130 centimeter hoogte boven het maaiveld; in geval van meerstammigheid geldt de omtrek van de dikste stam;
De levende bomen dragen bij aan de leefbaarheid van de stad. Denk aan recreatie, aan beperking van hittestress en afvoer van water naar de bodem. Daarmee zijn de bomen een onderdeel van een duurzaam Amsterdam tijdens hun levensfase. Als ze gekapt zijn kunnen ze mogelijk ook nog een bijdrage leveren aan verdere verduurzaming van Amsterdam. Het hout kan worden gebruikt om er (half)producten van te maken. Ook kunnen snippers worden gebruikt voor energie maar ook voor compost of voor het realiseren van leefruimte voor dieren. Tot nu toe is dat niet concreet ingevuld. Tegelijkertijd vraagt de ‘Agenda Duurzaamheid’ uit 2015 om het stimuleren van innovatie en circulaire bedrijvigheid. Met hergebruik van gekapte bomen kan hier concreet invulling aan worden gegeven. Hierbij is Amsterdam zelf aan de bal en kan circulaire bedrijvigheid een concrete impuls worden gegeven.
Op dit moment geeft Amsterdam hier al invulling aan door middel van de ‘schenkingsakte’. Met de schenkingsakte wordt gedurende drie jaar circa 8.000 m3 vrijkomend hout geschonken aan de stichting Stadshout. Doel van de schenking is om bij te dragen aan verduurzaming in combinatie met social return. Dit is bedoeld als een impuls voor lokale bedrijvigheid.
Aangezien de schenkingsakte een impulsfunctie heeft, roept dit de vraag op of er meer mogelijkheden zijn voor het duurzaam gebruiken van hout uit Amsterdam. Zo ja, wat zijn dan die mogelijkheden voor verdere verduurzaming? En bij het beantwoorden van deze vraag hoort ook het beantwoorden van de volgende vragen:
• Wat betekent dit voor projecten waar Amsterdam zelf opdrachtgever voor is? Wat moet daarvoor geregeld worden zodat hout duurzaam gebruikt kan worden?
• Wat betekent dit aan logistieke voorwaarden? Hierbij valt te denken aan de vraag of een centrale opslag voor vrijkomend stamhout noodzakelijk is.
Ofschoon niet geconcretiseerd in beleid wordt vaak gesteld dat Amsterdam de wens heeft dat de bomen zoveel mogelijk ‘in de stad blijven’. Dat leidt er in ieder geval toe dat de keten kort is. Dat draagt bij aan duurzaamheid.
Te beantwoorden vragen en de doelstelling
De te beantwoorden vragen zijn:
• Welke mogelijkheden zijn er om vrijkomend stamhout in Amsterdam toe te passen?
• Wat betekenen deze mogelijkheden voor de logistiek in projecten voor Amsterdam?
• Is er een Amsterdamse opslag voor stamhout noodzakelijk?
• Wat is de globale haalbaarheid van de verschillende toepassingsmogelijkheden?
De doelstelling van het project is daarmee:
Breng de logistieke keten op hoofdlijnen in beeld en verken de haalbaarheid van de meest logische scenario’s.