Meetvisie luchtkwaliteit 2011-2015 provincie Zuid-Holland

10 december 2010

Auteur(s): ir. Berend Hoekstra, ir. Liesbeth Nix
Instantie: TAUW Bekijk Download

Ontstaan van het meetnet luchtkwaliteit
De provincie Zuid-Holland heeft betrouwbare informatie nodig over luchtkwaliteit bij de uitvoering van haar (wettelijke) taken. Deze taken hebben voor luchtkwaliteit met name betrekking op de gebieden van ruimtelijke ontwikkeling, milieu en natuur. Deze informatie is nodig voor de onderbouwing van beleid en besluiten. De provincie maakt hierbij gebruik van meetresultaten en modelonderzoek (berekeningen).
In opdracht van de provincie voert de DCMR al tientallen jaren luchtkwaliteitsmetingen uit. Deze metingen vormen een belangrijk fundament voor haar inzicht in de luchtkwaliteit binnen de provincie. De metingen worden uitgevoerd op basis van een onderbouwd meetprogramma: de Meetvisie luchtkwaliteit (MVL). Door het meetnet zijn de provincie en DCMR in staat de luchtkwaliteit te monitoren en te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen.

Metingen: het fundament van informatie over luchtkwaliteit
In Nederland wordt gebruik gemaakt van een combinatie van meten en modelleren (rekenen). Berekeningen zijn bijvoorbeeld nodig voor het voorspellen van een toekomstige situatie. Meten vormt echter de onderlegger van alle informatie over luchtkwaliteit. Door te meten ontstaat inzicht in de daadwerkelijke concentratie op een bepaalde plek. Metingen vormen de basis om modellen te ijken.

Waarom een eigen meetnet luchtkwaliteit
Het landelijk meetnet luchtkwaliteit (LML) van het RIVM voldoet aan de Europese meetverplichtingen. Er zijn echter diverse redenen voor de provincie om dit landelijke meetnet voor het grondgebied van de provincie te verdichten. De provincie Zuid-Holland is een complex en dichtbevolkt gebied met een hoge concentratie steden en industrie (met name Rijnmondgebied) en een hoge verkeersintensiteit over de weg en over het water. Daarnaast vinden er veel infrastructurele ontwikkelingen plaats die resulteren in meer milieudruk. Door het drukke en dichtbevolkte gebied van de provincie met veel industrie, verkeer, glastuinbouw en havens is de ruimtelijke variatie in de luchtkwaliteit zodanig dat het landelijk meetnet een onvoldoende oplossend vermogen heeft. Het bestaande DCMR meetnet is een belangrijk instrument om de gewenste verdichting van het LML te realiseren en zo het probleem van luchtverontreiniging voor de provincie inzichtelijk te maken en te houden.
Meetvisie luchtkwaliteit 7\79
Kenmerk R002-4660774BWH-srb-V01-NL
Het belang van een voldoende dicht meetnet wordt nog vergroot door de complexiteit van het luchtkwaliteitdossier. Het dossier is behept met een groot aantal onzekerheden: de omvang van de emissies, het lokale verspreidingsgedrag en het effect van maatregelen. Dat maakt het extra belangrijk voor de provincie Zuid-Holland om met metingen de vinger aan de pols te houden. Immers alleen met metingen kan de daadwerkelijke ontwikkeling van de luchtkwaliteit in de provincie in de gaten worden gehouden. Het is niet wenselijk om de voortgang van plannen en projecten enkel af te laten hangen van berekeningen. Nieuwe inzichten en onzekerheden kunnen zorgen voor wisselende conclusies over de inpasbaarheid en milieueffecten van ontwikkelingen. Voor de onderbouwing kan (indirect) gebruik gemaakt worden van de (eigen) meetgegevens, zoals bijvoorbeeld eerder is gebeurd voor de Tweede Maasvlakte. De belangen en nadelige gevolgen zijn te groot als alleen gebruik gemaakt wordt van berekeningen en landelijk beschikbare informatie. Luchtkwaliteit raakt aan alle aspecten van de samenleving: van economie tot volksgezondheid. Metingen dragen bij aan beter onderbouwd beleid en besluitvorming waarbij (financiële) risico’s worden beperkt. Bovendien kan met het eigen meetnet geanticipeerd worden op de toekomst door het meetnet zodanig in te richten dat knelpunten (nieuwe locaties en stoffen) tijdig worden gesignaleerd. Ook dit verkleint de risico’s voor de provincie.
Luchtkwaliteit blijkt voorts steeds meer bepalend te zijn voor de gezondheid van bewoners. Burgers willen steeds meer betrokken zijn. Metingen kunnen het draagvlak en vertrouwen in de overheid vergroten. Burgers hebben doorgaans een groter geloof in meetresultaten dan in modelresultaten: immers ‘meten is weten’. Politici en bestuurders hebben dan ook behoefte aan meetresultaten naast gegevens uit modellen.

Informatiebehoefte over luchtkwaliteit
De informatiebehoefte over luchtkwaliteit bij ruimtelijke ontwikkeling, milieu en natuur is nodig in de opeenvolgende stappen van de beleidscyclus:
• Normtoetsing en vaststellen inpasbaarheid van besluiten en onderbouwing van beleid en
maatregelen. Daarvoor is gedetailleerde kennis nodig van concentraties nabij wegen,
industrie, havens, steden en natuurgebieden
• Monitoring (controle en toetsing van norm, leef/gezondheid, natuur)
• Anticipatie (inspelen op nieuwe ontwikkelingen en opsporen nieuwe knelpunten)
• Controle en ijking van modellen met behulp van metingen

Instantie TAUW
Auteur ir. Berend Hoekstra, ir. Liesbeth Nix
Soort instantie Adviesbureau
Datum 10 december 2010
Publicatienr. R002-4660774BWH-srb-V01-NL
ISBN
Trefwoorden Duurzaam(heid), Emissie, Fijnstof, Luchtkwaliteit, Meetnet, Meten, Milieu, Provinciaal, Provincie, Stikstof, Stikstofdioxide

Terug naar bibliotheek