Place keeping Werken in nieuwe allianties
2012
Overheden, vooral op lokaal en regionaal niveau, zoeken al decennia lang de dialoog met burgers. En vice versa, burgers willen zeggenschap over plannen en besluiten. Daarbij is in de loop van de jaren een verschuiving opgetreden. Eerst ging het alleen erom de burgers te informeren, vervolgens wilde de politiek maatschappelijk draagvlak en goedkeuring verwerven en ten slotte kregen burgers steeds meer mogelijkheden van meet af aan hun eigen wensen, ideeën en inzichten in te brengen. We kennen deze vormen van participatie uit de zogenaamde 'participatieladder'. De treden van die ladder geven weer hoe intensief de overheid haar burgers bij de plan en besluitvorming wil betrekken.
De oplopende lijn in de burgerparticipatie wordt versterkt door twee factoren. Aan de ene kant de burgers: zij worden steeds mondiger en assertiever. Ze willen meer zeggenschap en kunnen zich via het Internet steeds beter mobiliseren. En aan de andere kant de overheden: zij moeten bezuinigen. Ze zijn genoodzaakt vanuit dat oogpunt meer aan het 'probleemoplossend vermogen van burgers over te laten, zich 'dienstbaar' op te stellen en zich te bekwamen in het 'faciliteren'. Inmiddels wordt er hier en daar zelfs niet meer gesproken van bewonersparticipatie in overheidsbeleid, maar van overheidsparticipatie in burgerinitiatieven.
Men duidt dit ook wel aan met het begrip 'zelforganisatie'. Zelforganisatie is "een duurzaam maatschappelijk initiatief van burgers dat is ontstaan los van instituties, waarbij verantwoordelijkheid en organiserend vermogen voor een belangrijk deel in handen blijft van de initiatiefnemers."