Roadmap 'Zon op Nederland'
2011
De markt voor producten en diensten met duurzame energie vertoont wereldwijd een forse groei. Zonne-energie – en vooral zonnestroom (verder solar PV genoemd) – neemt in het portfolio van duurzame energietechnologieën
een bijzondere plaats in. Met solar PV wordt licht in één stap omgezet in elektriciteit. Zonnestroom kan daarmee overal ter wereld opgewekt en gebruikt worden. Bovendien is de diversiteit aan PV-toepassingen groot: van kleine autonome systemen voor consumenten en rurale elektrificatie, tot middelgrote netgekoppelde systemen geïntegreerd in gebouwen en grote net-gekoppeldecentrales. Kortom, van milliwatts tot gigawatts met één bouwsteen: de zonnecel. Of nauwkeuriger gezegd: het zonnepaneel (de module).
De mondiale markt van solar PV-systemen kent al vele jaren een groei van dubbele cijfers (zie figuur 1). Dit is vooral het gevolg van marktstimuleringsprogramma’s
in diverse landen. De komende tien jaar ontstaan naar verwachting de eerste grote zelfdragende markten en in de periode daarna zal zonnestroom geleidelijk helemaal op eigen benen kunnen gaan staan, in vrijwel alle landen en toepassingen. De solar PV-markt blijft daarom de komende decennia sterk groeien en creëert een economi- sche sector van zeer grote omvang. Anno 2010 bedroeg de markt ruim vijftien gigawattpiek (GWp), met een geschatte waarde van ruim vijftig miljard euro. Het aantal banen in de mondiale solar PV-sector bedraagt naar schatting drie- tot vierhonderdduizend. In 2020 zal dit vijftig tot honderd GWp zijn met een waarde van zeventig tot honderdvijftig miljard euro. Daarmee biedt de markt grote kansen voor landen als Nederland
met hoogwaardige technologie. Nederland kent een aantal sterke PV-spelers die mondiaal opereren. Het betreft daar- bij niet alleen spelers uit de markt van solar PV-systemen, maar ook toeleveranciers van bedrijven die produceren ten bate van de solar PV-systeemmarkt. Om hen en nieuwe Nederlandse partijen mee te laten groeien met de wereld- markt zijn krachtenbundeling rond kennis- en technolo- gieontwikkeling en het maken van strategische keuzes rond de vele product-marktcombinaties (pmc’s) noodzaak. Alleen zo wordt een sterk ecosysteem gebouwd waar- mee succesvolle concurrentie met het buitenland mogelijk is. Het totaal aantal banen in de Nederlandse PV-sector bedraagt op dit moment ongeveer tweeduizend en kan
in de loop van dit decennium verveelvoudigen. De omzet van het bijbehorende Nederlandse bedrijfsleven wordt in 2010 geschat op ongeveer één miljard euro en kan in de komende vijf jaar groeien naar twee à drie miljard euro.
Deze roadmap geeft een overzicht van Nederlandse, Euro- pese en mondiale ontwikkelingen rond solar PV: in termen van technologie, spelers en internationale concurrentie, producten en marktsegmenten. Via een SWOT-analyse (strengths, weaknesses, opportunities and threats) van
het Nederlandse ecosysteem zijn pmc’s gedefinieerd die bedrijven goede kansen bieden. Daarbij wordt aangegeven hoe pmc’s worden ontwikkeld om bij te dragen aan het ontstaan van meer en nieuwe bedrijvigheid. Bovendien wordt geschetst hoe dit kan bijdragen aan de overgang naar een duurzame energiehuishouding.
Doelstelling en resultaat
Met het roadmapproject willen alle betrokken partijen het Nederlandse ecosysteem kracht bijzetten. De gehele PV-keten vraagt om een integrale aanpak van alle Nederlandse belanghebbenden. Sterkten van Nederland zijn vooral
gelegen in een sterke en hoogwaardige technologische uitgangspositie met regionale en mondiale netwerken die legio kansen bieden om in de internationale voorhoede een prominente rol te spelen.