Slim financieren
2012
Provincies staan blijvend voor de opgave van gebiedsontwikkeling; de crisis heeft daarin geen verandering gebracht. Waar wel meer nadruk op is komen te liggen, is de zoektocht naar goede realisatie- en financieringsstrategieën. Ook de provincies moeten zich bezinnen op
de vraag hoe de haalbaarheid van gebiedsontwikkelingen in financieel opzicht veilig kan worden gesteld. Deze publicatie gaat daarover: wat zijn de lessen in het vinden van succes- volle en duurzame financieringsarrangementen, bestemd voor investeringen in ruimtelijke regionale ontwikkelingen (en het beheer daarvan)? Doelgroep van deze publicatie zijn provinciale bestuurders, maar ook andere betrokkenen bij gebiedsontwikkeling.
Leren van elkaar en met elkaar is belangrijk, om samen een slag verder te komen!
Bij het denken over nieuwe financieringsarrangementen staan drie elementen centraal:
• het zoeken naar nieuwe ‘meekoppelende’ belangen, die de haalbaarheid dichterbij brengen; • het rekening houden met de totale levenscyclus van een gebiedsontwikkeling;
• het combineren van investeringen en exploitaties op zo’n manier dat een grotere
houdbaarheid ontstaat – en op termijn een positieve rendementszekerheid.
Nieuwe meekoppelende belangen kunnen bijvoorbeeld worden gezocht in de – toekomstige – schaarste van goederen en diensten, zoals energie. Andere oplossingsrichtingen liggen in verdienmodellen voor knooppuntontwikkeling, als uitkomst van een slimme koppeling van verstedelijking en OV-netwerkontwikkeling. Tol biedt bijvoorbeeld mogelijkheden om met
de opbrengsten op de ene plek infrastructuur elders te financieren. Naast de inhoud van deze arrangementen vraagt de bestendigheid van verdienmodellen om aandacht. Willen we publiek- private samenwerking bij gebiedsontwikkeling blijvend succesvol maken, dan moet de verleiding van marktpartijen niet langer gezocht worden in hoge doch korte termijn rende- menten, maar in langere termijnen met lagere rendementen, tegen zekere overheidsgaranties.
Het onderzoeken van de rol van de provincie bij gebiedsontwikkeling en financiering speelt tegen de achtergrond van de actuele discussie over positie en taak van de provincies. Anders gezegd: waarin onderscheiden provincies zich nu van Rijk en gemeenten bij het aantrekken van kapitaal? Wat maakt provincies in hun doen en laten uniek en biedt dat een meerwaarde voor creatieve financieringsvormen? De publicatie wil daarmee bijdragen aan de verdere positiebepaling van provincies in de samenwerking met het Rijk en marktpartijen. Deze samenwerking krijgt steeds meer gebiedsgericht vorm en vormt de drager voor de provinciale ruimtelijke investeringsstrategie, inclusief de MIRT-agenda van morgen. Samengevoegd vormen de ruimtelijke structuurvisies van provincies en de gebiedsagenda’s van Rijk en regio het beleids- en programmakader voor duurzame financieringsarrangementen.