TEEB voor Fysiek Nederland
2012
Met het verschijnen van de Millennium Ecosystem Assessment in 2005 werd aandacht gevraagd voor behoud van biodiversiteit en ecosystemen, mede bezien vanuit het nut dat de mens heeft van de natuur. Natuur is niet alleen iets waarvan je 'vrijblijvend' kunt genieten en het waard is om te behouden, maar natuur levert de harde randvoorwaarden voor het leven: schoon drinkwater, schone lucht en gezond voedsel. Daarnaast levert de natuur de mens producten en diensten die bijdragen aan het menselijk welzijn: grondstoffen (hout, vezels, biomassa) en mogelijkheden voor recreatie, inspiratie en beleving.
In 2010 zijn diverse TEEB-rapporten (The Economics of Ecosystems and Biodiversity) verschenen. In deze rapporten wordt een aanpak voorgesteld om het nut van biodiversiteit en ecosystemen inzichtelijk te maken aan de hand van een aantal stappen: het karteren, kwantificeren, waarderen en verzilveren van ecosysteemdiensten. Met de TEEB-methode worden de ecologische, economische en sociale aspecten ‘en stakeholders' van natuur met elkaar verbonden. Met een dergelijke aanpak wordt inzichtelijk dat natuur niet alleen geld kost, maar dat het ook maatschappelijke baten oplevert.
In discussies over nut en benutting van natuur speelt de vraag welke waarde mensen toekennen aan natuur. Om zicht te krijgen op de maatschappelijke (inclusief economische) waarden van biodiversiteit en ecosystemen voor Nederland is een aantal onderzoeken gestart. Met de onderzoeken moet duidelijk worden op welke manier actoren invloed hebben op biodiversiteit en ecosysteemdiensten en hoe zij kunnen bijdragen aan het duurzaam omgaan met de door de natuur geleverde diensten, zodat we natuur evenwichtig kunnen meenemen in de besluitvorming en we natuur kunnen benutten bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken.
De studie 'TEEB voor Fysiek Nederland' gaat over ruimtelijke afwegingen en is één van de deelonderzoeken van het project TEEB in Nederland, dat in opdracht van het Rijk is opgesteld. In Nederland worden zes TEEB- studies uitgevoerd. Naast de studie TEEB voor Fysiek Nederland zijn dat de studies: TEEB voor het Nederlandse bedrijfsleven, TEEB natuur en gezondheid, TEEB voor Nederlandse handelsketens, TEEB voor Caribisch-Nederland en TEEB voor de Stad (in opdracht van de gemeente Apeldoorn met ondersteuning van het ministerie van EL&I en het ministerie van I&M).
Dit rapport doet verslag van de voorstudie van 'TEEB voor Fysiek Nederland' waarin methodologische aspecten van het karteren, kwantificeren en waarderen aan de orde zijn gesteld. In het vervolg op deze studie is in 2012 gestart met de hoofdstudie waarin voor een aantal gebieden de voorkomende ecosysteemdiensten worden gekarteerd, gekwantificeerd en gewaardeerd en mogelijkheden voor 'verzilvering' van ecosysteemdiensten worden besproken.
In het onderzoek is intensief samengewerkt door wetenschappers van drie instellingen van Wageningen University en Research centre (Alterra, LEI en Imares) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Verder zijn er levendige discussies geweest met wetenschappers van andere instellingen en universiteiten binnen en buiten Nederland. Methodisch en wetenschappelijk zijn verdiepende discussies gevoerd in de Scientific Advisory Board. Met de Externe Klankbordgroep, waarin diverse maatschappelijke organisaties zijn vertegenwoordigd, zijn gesprekken gevoerd over impact en betekenis voor bedrijven en maatschappij. Ook de opdrachtgever heeft op zeer constructieve wijze bijgedragen aan vormgeving en uitvoering van de studie.