Veilig asbest saneren op hoogte
23 juli 2018
In Nederland zijn saneerders volop bezig met het verwijderen van asbestdaken. Bij het saneren van asbestdaken bestaan gevaren voor de saneerders, zoals vallen van hoogte, knellen of pletten. Bij het werken op hoogte wordt door asbestsaneerders veel gebruik gemaakt van hijs- of hefmachines met een
geïntegreerde werkbak. Dergelijke machines zijn geschikt en bedoeld voor personenvervoer.
Bij verwijdering van asbestdaken worden door asbestsaneerders soms hijskranen met werkbakken ingezet. Het uitvoeren van werkzaamheden door personen vanuit een werkbak die aan een hijskraan hangt is op basis van de Europese richtlijn 2009/104/EG in beginsel niet toegestaan. In Nederland is dit beginsel overgenomen in artikel 7.18 van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Alleen bij hoge uitzondering en onder strikte voorwaarden is het werken vanuit een werkbak aan een hijskraan toegestaan. Richtlijn 2009/104/EG laat in artikel 3.2.1. van bijlage II ruimte aan lidstaten om een uitzondering vast te stellen op het bovenbedoelde verbod. Aan de uitzondering, zoals opgenomen in artikel 7.23d van het Arbeidsomstandighedenbesluit en die is vastgesteld in overleg met sociale partners, zijn de volgende voorwaarden verbonden:
- Het moet om incidenteel werk gaan.
- Het moet gaan om kortdurend werk (niet langer dan vier uur).
- Het moet gaan om plaatsen die op geen enkele andere wijze veilig zijn te bereiken en als toepassing van andere, meer geëigende middelen om die plaatsen te bereiken, grotere gevaren zou meebrengen dan het vervoer van werknemers met een werkbak, of de toepassing van zodanige middelen
redelijkerwijs niet kan worden gevraagd.
Volgens de branche is voor enkele situaties echter geen ander alternatief beschikbaar dan de inzet van een hijskraan met een werkbak. In deze situaties kan dan niet aan de bovenstaande voorwaarden worden voldaan. De inspectie SZW treedt handhavend op als personen worden vervoerd in een hijskraan met werkbak. Dit heeft onder andere geleid tot het stilleggen van saneringswerkzaamheden.
Volgens de branche leidt dit er echter toe dat niet alle asbestdaken voor de streefdatum van 2024 zullen zijn verwijderd. De branche dringt er dan ook op aan om, onder voorwaarden, werken vanuit een werkbak aan een hijskraan toe te staan bij de sanering van asbestdaken.
Om deze impasse te doorbreken heeft het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) aan TNO gevraagd om de volgende vijf onderzoeksvragen te beantwoorden:
1. Welke en hoeveel m2 meter asbestdaken is in Nederland niet te saneren met een werkwijze die voldoet aan de eisen van de regelgeving?
2. Welke alternatieve (bestaande) arbeidsmiddelen en werkwijzen zijn er beschikbaar voor het saneren van bovenstaande typen daken?
3. Welke nieuwe arbeidsmiddelen en werkwijzen maken saneren van bovenstaande typen daken mogelijk?
4. Welke veiligheidsaspecten, kosten, beschikbaarheid en mate van haalbaarheid dienen voor deze arbeidsmiddelen en werkmethoden te worden afgewogen?
5. Hoe scoren de verschillende arbeidsmiddelen en werkwijzen ten opzichte van elkaar in een RI&E methode?