Water als bron van duurzame energie Inspiratieatlas van mogelijkheden
2008
Achtergrond
Het project 'Water als bron van duurzame energie, inspiratieatlas van mogelijkheden' is geïnitieerd vanuit het programma WINN - Waterinnovatie Rijkswaterstaat. Deltares is uitvoerend partner binnen het WINN-programma, dat gegroepeerd is rond drie thema’s: Klimaat, veiligheid, ruimte en risico, Sediment als grondstof en Water & Energie.
Het besluit om energie te introduceren in het WINN-programma is mede gevoed door de ambitie van het huidige kabinet met betrekking tot energie. Het is de bedoeling dat in het jaar 2020 twintig procent van alle energie uit duurzame bronnen komt en dat de uitstoot van broeikasgassen met dertig procent is verminderd ten opzichte van 1990.
Rijkswaterstaat beschikt over een groot beheersgebied met geschikte locaties voor het opwekken van energie met water en heeft daarom de aanzet gegeven voor verschillende projecten waar deze vorm van duurzame energieopwekking het uitgangspunt vormt. Voor Rijkswaterstaat is dit een van de acties om haar aandeel te gaan leveren bij het behalen van de genoemde ambitie.
Binnen het WINN-thema Water & Energie bestaan drie categorieën projecten waarmee getracht wordt eventuele exploitatiemogelijkheden te onderzoeken, stimuleren en faciliteren: themaontwikkeling en visievorming, begeleiding, evaluatie en monitoring van pilot-projecten, en verkennende studies. Deze verslaglegging - een rapportage van het project ‘Water als bron van duurzame energie’ - is een verkennende studie.
Aanleiding
Rijkswaterstaat WINN is - naast de ontwikkeling van het thema, de begeleiding van diverse op stapel staande pilots en de uitvoering van een technologie scan - samen met Deltares het project Inspiratieatlas, water als bron van duurzame energie gestart. Dit project vloeit voort uit de wens van Rijkswaterstaat WINN om inzicht te hebben in het potentieel aan duurzame energie dat binnen het beheersgebied gewonnen kan worden. Aan Deltares is gevraagd inzichtelijk te maken waar er in Nederland met of uit water duurzame energie opgewekt kan worden. Dat kan op plaatsen waar ‘gradiënten’ in het water optreden. Voorbeelden hiervan zijn: verschillen in potenti- ele energie in het water, verschillen in chemische of biologische samenstelling en watertemperatuur. In de volgende hoofdstukken worden deze gradiënten – de bronnen - individueel toegelicht.
Doelstelling
Het doel van dit project is:
- het aanzetten tot discussie en nader onderzoek over de potentie en haalbaarheid van energie uit water,
- het indicatief en op vergelijkbare wijze kwantificeren van de potenties van water als bron van duurzame energie in Nederland en
- het inventariseren van deels innovatieve technologieën die ontwikkeld zijn waarmee energie met water gewon- nen kan worden
Deze atlas wil inzicht geven in water als een primaire bron of drager van energie. Het gaat dus om energie die direct aan de omgeving of natuur onttrokken of opgeslagen kan worden en niet aan secundaire bronnen als koelwater, of om conceptuele ideeën zoals een energie-eiland. Het gaat om oplossingen die significant zouden kunnen bijdragen aan het verduurzamen van de energiesector in Nederland. In 2007 bedroeg het jaarlijkse energieverbruik 3548 PJ, waarvan op dit moment 95 PJ (2,8%) duurzaam is. De bijdrage windenergie is 23 PJ.